«Influensa»
Den pandemiske svineinfluensaen er komen til Noreg. Visste du at ordet influensa har med stjerner og planetar å gjera?
I eldre tider trudde dei at helsa vart påverka – for ikkje å seia influert – av himmelkroppane, dvs. planetane og stjernene. Ordet influensa kjem av latin influentia ’innverknad’ (jf. engelsk influence). Verbet som ligg under, er īnfluō, som direkte omsett tyder ’flyta/strøyma inn’, ikkje ulikt bokmålsordet innflytelse. Med andre ord var det innflytelsen frå stjernene og planetane som ifølgje folketrua gjorde folk sjuke. Virus vart ikkje påviste før i 1898.
Ordet influensa er altså eit lånord i norsk. Som dei fleste andre lånord er det tilpassa mottakarspråket. I Norsk Ordbok. Ordbok over det norske folkemålet og det nynorske skriftspråket finn vi mange variantar av ordet. Her følgjer nokre døme: Frå Klæbu (Sør-Trøndelag) finn vi innflæns, frå Valdres innfluense og innfruense, frå Modum (Buskerud) innfelennsa og frå Stor-Elvdal (Østerdalen) florensa. Frå Vestlandet finn vi flunse og flonse.
Del denne siden
